Bệnh viêm màng não do não mô cầu là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính lây truyền chủ yêu qua đường hô hấp, và có khả năng gây thành dịch, bệnh xảy ra đột ngột với các triệu chứng sốt, đau đầu dữ dội, buồn nôn và nôn, co cứng, thường có ban xuất huyết hình sao hoặc có thể có mụn nước. Bệnh nhân thường lơ mơ hoặc hôn mê. Có trường hợp biểu hiện mệt lả đột ngột, xuất hiện mảng xuất huyết và sốc. Bệnh có các thể lâm sàng đa dạng như: viêm màng não cấp có mủ, nhiễm vi khuẩn huyết do não mô cầu (meningococcemia), viêm khớp do não mô cầu, viêm màng trong tim do não mô cầu. Ngoài ra, có nhiều người bị nhiễm não mô cầu nhưng chỉ có sốt và/hoặc viêm mũi họng.
Bất kỳ ai ở bất kỳ độ tuổi nào đều có thể mắc bệnh, tuy nhiên bệnh thường gặp nhất ở các độ tuổi: trẻ em dưới 5 tuổi, trẻ từ 14-20 tuổi, người mắc các bệnh nền, suy giảm miễn dịch, sức đề kháng kém, không được tiêm vắc xin phòng bệnh và đối tượng người cao tuổi.
Đường lây: Vi khuẩn não mô cầu chỉ lây truyền từ người sang người. Vi khuẩn lây chuyền chủ yếu qua các dịch tiết ở hầu, họng, giọt bắn qua đường hô hấp, tuy nhiên tiếp xúc gần hoặc tiếp xúc kéo dài với người mang bệnh cũng là điều kiện thuận lợi để lây truyền bệnh.
Thời gian ủ bệnh trung bình là 4 ngày; có thể dao động từ 2 - 10 ngày. Trong 4 - 8 giờ đầu tiên sau khi có các triệu chứng đầu tiên, bệnh do nhiễm não mô cầu thường dễ bị nhầm với bệnh cúm do những triệu chứng giống nhau, do vậy không dễ để chẩn đoán đúng để điều trị. Bệnh lại tiến triển rất nhanh, có thề gây tử vong trong vòng 24 giờ.
Qua giám sát, trên địa bàn xã đã ghi nhận 01 ca bệnh viêm màng não do mô cầu. Để phòng, chống bệnh có nguy cơ lây lan, UBND xã giao Trạm Y tế xã chủ động giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh đối với khu vực đã có ca bệnh và trên địa bàn; chủ động phát hiện sớm, cấp cứu, điều trị kịp thời người bệnh, không để xảy ra tình trạng tử vong, xử lý triệt để ổ dịch khi phát hiện. Tăng cường các hoạt động truyền thông, giáo dục sức khoẻ về công tác phòng, chống dịch tại cơ sở khám chữa bệnh và phối hợp với chính quyền địa phương, cơ quan truyền thông trong tổ chức thực hiện. Chủ động, phối hợp bố trí dự phòng và bảo đảm nhân lực, thuốc, hóa chát, thiết bị y tế và cơ sở vật chất phục vụ cho công tác phòng chống dịch bệnh, đảm bảo ứng phó kịp thời khi xảy ra dịch trên địa bàn xã; thành lập các Đoàn kiểm tra, giám sát phòng, chống dịch trên địa bàn, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao.
Phòng Văn hóa - Xã hội tích cực, chủ động phối hợp với các phòng, ban, ngành, cơ quan, đơn vị có liên quan triển khai đồng bộ, hiệu quả các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, đặc biệt là bệnh viêm màng não do não mô cầu. Thường xuyên kiểm tra, tham mưu xử lý các tố chức, cá nhân không thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh theo quy định của pháp luật. Tiếp tục thực hiện các hoạt động phòng, chống dịch bệnh tại trường học, các cơ sở giáo dục theo hướng dẫn của Bộ Y tế, thực hiện dọn dẹp vệ sinh trường, lớp học và đảm bảo các điêu kiện phòng, chống dịch bệnh trước khi đón học sinh đến trường.
Đề nghị các cơ quan, đơn vị liên quan, Ủy ban MTTQ Việt Nam xã và các tổ chức thành viên triển khai giám sát thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh viêm màng não do não mô cầu kết hợp với phòng, chống sốt xuất huyết. Các Trưởng thôn trên địa bàn xã Phối hợp với Trạm Y tế xã triển khai quyết liệt công tác phòng, chống bệnh viêm màng não do não mô cầu, bệnh sốt xuất huyết và các dịch bệnh truyền nhiễm khác trên địa bàn đảm bảo thông suốt, hiệu quả, tổ chức thực hiện chiến dịch vệ sinh môi trường, diệt lăng quăng (bọ gậy), diệt muỗi trên địa bàn; Tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch theo hướng dẫn của Bộ Y tế, cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng, chống dịch bệnh viêm màng não do não mô cầu, bệnh sốt xuất huyết và các dịch bệnh truyền nhiễm khác để người dân hiểu và chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống hiệu quả.
UBND xã khuyến nghị người dân cần thực hiện tốt một số biện pháp sau: Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, súc miệng, họng bằng các dung dịch sát khuẩn mũi họng thông thường. Ăn uống đủ chất dinh dưỡng, luyện tập, nâng cao thể trạng. Thực hiện tốt vệ sinh nơi ở, thông thoáng nơi ở, nơi làm việc. Chủ động tiêm phòng vắc xin phòng bệnh cho trẻ. Khi có biểu hiện sốt cao, đau đầu, buồn nôn và nôn, cổ cứng, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị.
Lưu ý với những người chưa tiêm phòng hoặc nghi ngờ nhiễm viêm màng não mô cầu khuẩn do tiếp xúc, khi có triệu chứng cần cách ly ngay lập tức để tránh lây nhiễm bệnh. Đồng thời báo cho y tế địa phương để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Phượng Nguyễn